Coaching i mentoring.
Niektórzy terminy te traktują jako synonimy i stosują zamiennie. Ale kiedy chcemy skorzystać z usług coacha czy mentora pojawia się zasadniczy dylemat. Czego oczekujemy od tej osoby? Jakiego rodzaju wsparcia?
Aby odpowiedzieć na te pytania warto przyjrzeć się podobieństwom i różnicom.
Mentoring i coaching, czyli specjalistyczne wsparcie
Celem mentoringu i coachingu jest udzielenie profesjonalnego wsparcia klientowi w jego osobistym, zawodowym rozwoju. W obu metodach główną osią procesu są wyznaczane cele, obie metody bazują na wiedzy i doświadczeniu. Czyjej wiedzy i czyim doświadczeniu? I tu kończą się podobieństwa, za to pojawia się pierwsza fundamentalna różnica.
Mentor to nie coach, coach to nie mentor
Źródłem zasobów w procesie mentoringowym jest wiedza i doświadczenie mentora. To on jest ekspertem w danym obszarze, dlatego może pełnić rolę przewodnika i opiekuna. Mentorem najczęściej jest starszy, bardziej doświadczony, pracownik (menedżer) w firmie, który pomaga wdrożyć się młodszemu koledze. W tym procesie istotą jest relacja Mistrz-Uczeń. Mistrz dając swojemu uczniowi nawet dość dużą swobodę w wyborach i zachęcając do eksperymentowania, sięga jednak do swoich bogatych zasobów. Doświadczenia firm, które wdrażały u siebie procesy mentoringowe wskazują ponadto, że lepiej sprawdza się mentoring prowadzony przez mentora z wewnątrz organizacji niż zatrudnianego z zewnątrz. Do wiedzy eksperckiej dochodzi bowiem jeszcze bezcenna znajomość systemu, uwarunkowań, a nawet historii danej firmy.
Podłożem pracy coachingowej są potencjał i zasoby klienta, a więc jego wiedza i jego doświadczenie. Coach nie musi znać dokładnie branży, w jakiej działa lub w jakiej chce działać jego klient. Ekspercka wiedza coacha dotyczy przede wszystkim procesu, narzędzi i technik, które pozwalają jego klientowi osiągnąć zamierzony cel i dokonać pożądanej zmiany w życiu.
Coach nie oferuje klientowi konkretnych rozwiązań, nie udziela rad, nie podpowiada, jak rozwiązać dany problem. Jego zadaniem jest stawianie pytań, które pomogą klientowi lepiej zrozumieć samego siebie i swoje potrzeby oraz odnaleźć motywację, poprawić pewność siebie, odkryć mocne strony i uwierzyć w umiejętności. Jest to niezwykle istotne w poprawie efektywności w pracy czy poszukiwaniu najlepszej dla siebie ścieżki zawodowej.
Coach zakłada, że klient posiada wszystkie umiejętności niezbędne do rozwiązania problemu i osiągnięcia celu. Musi tylko pomóc klientowi sięgnąć do jego wewnętrznego źródła, które z różnych przyczyn może być zablokowane (np. z powodu niskiej samooceny czy wypalenia zawodowego).
Mentor musi podopiecznemu przekazać swą wiedzę i umiejętności, bo to one stają się dla młodszego pracownika podstawą rozwoju. O ile zatem mentor jest źródłem rozwoju podopiecznego, o tyle coach uaktywnia źródło, znajdujące się w kliencie.
